دکتر افشین کاوسی

آیا استفاده از واکسن متفاوت در دوز دوم ممکن است؟

 

دکتر حسن رودگری، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

این روز ها به دلایل مختلف از جمله سختی تامین واکسن، خُلف وعده تولید کنندگان و همچنین دلایل علمی همانند افزایش اثربخشی و یا پرهیز از عوارض بحث ترکیب واکسن ها که معروف به Mix & Match (M&M) است، شایع و داغ می باشد و پژوهش های بسیاری در دست اجرا می باشند. برخی از کشورها هم به دلیل گرفتاری در تامین واکسن پیش از انتشار نتایج قطعی این پژوهش ها تصمیم به M&M گرفتند. طبق گزارش WHO از ۸۰ کشوری که از سبد کووکس استفاده می کنند، ۴۰ کشور در معرض خالی شدن سبد خود می باشند.

کشورهای بوتان، کانادا (آسترازنکا و واکسنmRNA)، چین (واکین Cansino پس از ویروس غیرفعال) ، اندونزی )یک بوستر دیگر بعد از دو دوز سینوواک)، ایتالیا (واکسن متفاوت بعد از آسترازنکا)، روسیه (تحقیق بد ترکیب آسترازنکا و اسپوتنیک را شروع ولی آن را متوقف نمود)، کره جنوبی ( ترکیب آسترازنکا و فایزر چون پی بردند انتی بادی خنثی کننده ۶ برابر در نقایسه با دو دوز آسترانکاست و فایزر بعد آسترازنکا ایمنی سلولی بهتری میدهد ولی آسترلزنکا پس از فایزر انتی بادی بالاتر میدهد)، تایلند (آسترازنکا پس از سینوواک) و ویتنام (فایزر پس از آسترازنکا) پیشاپیش طرح M&M را آغاز کردند. ابوطبی نیز تصمیم گرفت یک دوز فایزر بعنوان دوز سوم به آنهایی که دو دوز سینوفارم گرفتند بدهد. یک‌مطالعه اسپانیایی نیز از سطح ایمنی بهتر و طولانی تر در نتیجه ترکیب آسترازنکا و فایزر سخن گفته است. در المان نیز آنگلا مرکل پس از آسترازنکا برای دوز دوم مادرنا گرفته است.

اکنون سوال اصلی این است که ترکیب واکسن کمپانی های مختلف تا چه حد مطمئن است؟

هرچند استفاده از ترکیب واکسن ها در شرایط کمبود واکسن وسوسه انگیز و گاهی کارگشاست اما از نظر علمی هنوز نیاز به اطلاعات معتبر بیشتری میاشد تا در مورد safe بودن آن ها نظر داد.
برخی میگویند ترکیب دو واکسن mRNA متفاوت میتواند safe بوده و ایمنی بر علیه بخش های مختلف پروتیین اسپایک بدهد اما با این که این دو از یک پلتفرم هستند هنوز دیتا برای آن ها نیز کم است.

محققین دوبی هم پی بردند که ترکیب دو واکسن مختلف برخی عوارض مثل تب و بدن درد را شایع تر و شدیدتر میکند. نتایج یک تحقیق اروپای شرقی نیز بر روی ترکیب آسترازنکا و اسپوتنیک (که هر دو پلتفرم مبتنی وکتور دارند) و بهبود عمل انها در ترکیب باهم به زودی منتشر می شود.

برخی اعتقاد دارند جهش و تولید واریانت های جدید باعث میشود تزریق یک واکسن مشابه در دو دوز که بخش خاص و مشابهی از ویروس را هدف میگیرند، کم اثر شود در حالیکه به کار بردن دو واکسن متفاوت که بخش های مختلف ویروس را هدف گرفتند، محتملاً ایمنی موثرتری در مقابل واریانت ها میدهد.

در حالیکه اثرگذاری ترکیب واکسن های مختلف تقریبا در نتیجه اولیه مطالعات اثبات شده، محققین تاکید دارند بهتر است فقط بر روی افزایش اثرپذیری متمرکز نشویم و احتمال عوارض متفاوت و یا بدتر را هم مورد بررسی قرار دهیم. اخیرا طرح بزرگ دانشگاه آکسفورد به نام Com Cov Trial کشف کرد که ترکیب آسترازنکا و فایزر باعث عوارض بیشتری مثل تب، بدن درد، لرز، سردرد و درد مفاصل و عضلات می شود. هرچند هیچکدام از این افراد بستری نشدند اما تحقیق فقط بالای ۵۰ ساله ها را لحاظ نمود و ممکن است جوان تر ها عوارض شدیدتر داشته باشند.

از طرفی برخی معتقدند که استفاده از واکسن هایی که هر دو دوز آن ها کاملا شبیه هم هستند (همانند آسترازنکا و یا سینوفارم) موجب میشود که بدن با ماده ویروسی کاملا مشابهی در دو دوز برخورد کرده و عکس العمل خفیف تر از انتظاری در دوز دوم بروز دهند، بنابرین دادن یک واکسن متفاوت در دوز دوم ممکن است ایمنی بهتر و قوی تری را تحریک‌کند هرچند عوارضی مثل تب، سردرد و بدن درد بیشتر می شود ولی این عوارض قابل کنترل هستند.

نتیجه می گیریم با انتشار نتایج تحقیقاتی که در جریان هستند، احتمالا به زودی ترکیب واکسن ها در دستور کار واکسیناسیون قرار می گیرد اما این ها بر اساس پژوهش های شفاف بر روی واکسن های کاملا شناخته شده می باشند، لذا اکنون سوال اینجاست که آیا هیچ تحقیقی بر روی واکسن های داخلی و ترکیب آنها با هم دیگر و یا با واکسن های وارداتی در دست انجام است؟ ضمنا بیشترین تحقیقات خارجی بر روی ترکیب واکسن های mRNA مثل فایزر و مادرنا با سایر واکسن ها همانند آسترازنکا و J&J بوده که در ایران وجود ندارند.

سوال بعدی اینکه آیا تحقیقى در خصوص دوز بوستر سوم جهت واکسن چینى سینوفارم در دست بررسى است؟

منابع:

 وبسایت خبری تحلیلی دندانه

کارگروه تازه هاى علمى کرونا سازمان نظام پزشکى کشور
-xinxue et al. Lancet/preprint
-Hillus et al. medRxiv/preprint
-MEDPAGETODAY/ 22.07.2021
-CNBC/Health&Science/ 27.07.2021

 

توجه

برداشت واستفاده از مطالب این سایت، تنها با ذکر منبع مجاز میباشد.

 

 

بازگشت به بخش خبرها

 

بیشتر بخوانید…

 

 

ترس از مراجعه به مطب دندانپزشک واقعی نیست

تکذیب شایعه منع دریافت بی‌حسی دندان‌پزشکی بعد از تزریق واکسن کرونا

خرید و راه اندازی پرینتر سه بعدی

 

 

 

 

لطفا ما را در اینستاگرام نیز دنبال فرمایید

دندانپزشک – دندانپزشکی – دندانپزشکی دیجیتال – دندانپزشکی زیبایی – دندانپزشکی ترمیمی – لمینت سرامیکی – لامینت سرامیکی – لامینت دندان – هینوتیزم – هیپنوتیزم در دندانپزشکی – کرمانشاه – کرمانشاهی – دندانپزشکان کرمانشاه – عصب کشی – اندودانتیکس – درمان ریشه دندان – پروتز ثابت – روکش دندان – ایمپلنت فوری – دکتر افشین کاوسی – دکتر هاوش غارتی – لیزر در دندانزشکی – کاربرد لیزر در دندانپزشکی – جراحی لثه با لیزر – معنای لیزر – لیزر دایود – بایولیز – دندانپزشکی مدرن – جراحی لثه – جراحی دندان عقل – دندان عقل نهفته – جرمگیری دندان – بلیچینگ – سفید کردن دندان – زیبایی دندان –  طراحی لبخند – طرح لبخند – جراحی تحت هیپنوتیزم – دندانپزشکی با هیپپنوتیزم – مدیریت مطب و کلینیک – دکتر کاظم آشفته یززدی – دکتر سیدمهدی جعفری – ایمپلنت دندان – کاشت دندان – جایگزینی دندان – ایمپلنت هدایت شده – ایمپلنت دیجیتال – نیودنت – اشترومن – کیت جراحی ایمپلنت – کامپوزیت ونیر – ونیر دندان – اینلی – اونلی – اورلی – ترمیم دندان – ترمیم همرنگ دندان – ترمیم سفید رنگ دندان – ترمیم دندان با کامپوزیت – ترمیم طبیعی دندان – آمالگام – تعویض آمالگام – طاق بستان – دندانساز – دندانساز تجربی – دندانپزشک تجربی – هنر دندانپزشکی – علم و هنر دندانپزشکی – لابراتوار دندانسازی – تکنسین دندان – تکنسین دندانپزشکی – دستیار دندانپزشک-ویروس کرونا – بیماری کرونا-جهش کرونا – کرونا و دندانپزشکی- کویید ۱۹ و دندانپزشکی – کنترل عفونت در دندانپزشکی – مطب دندانپزشکی زیبا – مطب دندانپزشکی شیک – معماری مطب دندانپزشکی – پرینتر سه بعدی – روکش  موقت – نایت گارد – دندان قروچه – براکسیزم – ناهنجاری فک و صورت – ارتودنسی شفاف – الاینر شفاف – ترمیم کامپوزیت خلفی – بیماریهای لثه – بیماریهای دهان- کامپوزیت دندان – دوکتور ددان – کرماشان – بیمه دندانپزشکی – دپیگمانتاسون لثه – کدکم – سینوس لیفت – پیوند استخوان – جراحی ایمپلنت – ایمپلنتولوژی –  بوی بد دهان – کیست دندان – دندان درد – آموزش بهداشت دهان کودکان – بهداشت اطفال – مسواک کودکان – دندان شیری – پرینتر سه بعدی – روکش موقت – dental laminates – smile -Kermanshah – kermanshah dentist – kermanshah dentistry office -تببیض الاستنان – زراعت الاسنان فی ایران – فنیز الترکیبیات کرمانشاه – طبیب الاسنان ایرانی -زراعت الاسنان فی یوم واحد ایران – دندانپزشک خوب کرمانشاه – رزین کامپوزیت – مواد دندانپزشکی با کیفیت – طراحی لبخند دیجیتالی – اموزش اگزوکد – طراحی در اگزوکد –

 

 

 

لطفا نظر خود را در رابطه با مطلب آیا استفاده از واکسن متفاوت در دوز دوم ممکن است؟ را از طریق کادر زیر به ما منتقل بفرمایید.